Aviel Jezuz-Krist hervez Sant Lukaz – Troet e brezoneg gand « Kenvreuriez ar brezoneg » Eskopti Kemper ha Leon, 1982.
Sant Lukaz, e-unan, a lavar deom, penaoz ha perag e-neus savet e Aviel :
« Meur a hini o-deus dija klasket reñka istor arpez a zo bel digouezet en on louez, 2 hervez arpez azobet lavaret deom gand a re a zo bel test a gement-se abaoe ar penn kenta, hag a zo deuet da veza servicherien ar Gomz. 3 Me, d’am zro, goude beza greet enklask piz war bep tra, abaoe ar penn kenta, am-eus kavet mad o skriva diouz reñk, evidout, Aotrou enomz Teofil, dit da weled sklêr pegen stard eo diazezet wa rar wirionez ar gelennadurez az-peus bet. » (1/1-4).
Anaoud a reom Sant Lukaz. Eur Gresian ’oa euz kêr Antioch e Bro-Siria, deuet da veza kristen. Marteze e oa medisin. Eun den desket eta, med dreist-oll eun diskibl da Zant Paol hag eur henlabourer dezañ.
Ar pez e-neus klasket ober, moarvad war-dro ar bloaz 80, n’eo ket hepkén skriva eun Aviel med konta Istor an Iliz kenta, arpez e-neus roet deom daou leor : an Aviel hervez Sant Lukaz hag Oberou an Ebestel.
E Aviel a zo bet skrivet gantañ evid ar Hresianed anavezet mad gand an hag e gelennadurez a zo warni ar merk-se.
Ne tra nemed an draig-mañ henn diskouez mad : el leh ma komz Mark euz eun doenn blad greet gand bodou ha gand douar, êz da doulla, Lukaz a gomz euz teolpe brikennou (5,19).
Hag ar pez a zo pouezusoh, el leh ma ra Maze eur breze-genn hir war al Lezenn nevez (ar Zarmon war ar Menez) Lukaz ne zalho nemed ar pez a zell ouz ar garantez (6,17-49).
Lukaz ive, evel Maze, a dle beza bet anavezet an Aviel hervez Sant Mark, hag e-neus bet ive greet e vad anezañ.
Med ne anavez ket Aviel Sant Vaze, ha ne oa ket skrivet c’hoaz d’ar mare-ze, marteze. Bez’ e-neus avad ar memez skridou hag en, ha re all ouspenn.
Evel-se, evid bugaleach Jezuz, e-neus mammennou dishen-vel diouz re Sant Vaze.
Heulia ’ra ive an urz bet digemeret gand Sant Mark, medo veza m’e-neus muioh a draou da gonta, e laka anezo amañ hag a-hont, dreist-oll azaleg 9,51 beteg 18,14, ekonteurbern traou diwar-benn eur veach greet gand Jezuz e Jeruzalem.
Lukaz a zo eur skrivagner ampart. Plijoud a ra dezañ skriva evel ma veze skrivet en Testamant-Koz, (dreist-oll er pennadou diwar-benn bugaleach Jezuz).
A-wechou ive e ra heñvel ouz an Istorourien hresianeg. Klask a ra floura doare skriva Sant Mark.
Aviel Sant Lukaz a zo anad mad warnañ karakter an oberour : den desket, habask, douget da veza hegarad en e varnedigeziou war an dud ha war an darvoudou, evezieg ouz ar paour hag ouz ar re zister.
Diskibl eo da Zant Paol ha douget da heulia e gelennadurez.
Ar Helou Mad a zo laket gantañ evel en eur hrenn -lavar p’en em ziskouez an êlez da bastored Betlehem : « Kelou a zigasan deoh euz eul levenez vraz a vo evid ar vro a-bez : eur zalver evidoh ’zo ganet hirio e kêr David, ar Mesiaz eo, an Aotrou ». 2, 10-11.
Krist Sant Lukaz a vo dreist-oll an diskouez euz modelez Doue evid an dud, euz e drugarez.
E Sant Lukaz eo e kavom parabolenn ar Mab Prodig (15,11-32), danevell ar beherez pardonet (7,36-50) dasorh mab intañvez Naim (7,11-17) ha meur a istor all ken kaer.
Ar respont a houlenn Sant Lukaz diganeom ober, eo respont eur feiz leun a fiziañs e modelez an Aotrou Doue Salver an den. Respont eur garantez kristen eienenn a beoh etre an dud : « Bezit trugarezuz evel m’eo trugarezuz ho Tad ». Sant Vaze a lavare : « Bezit peurvad evel m’eo peurvad ho Tad ».
Dre-ze e skedo war an douar levenez Nedeleg : « Gloar da Zoue e barr an Neñvou ha peoh war an douar d’an dud a blij dezañ ».